آشنایی با طراحی و نحوه متوقف کردن وسایل عمومی یکی از مهمترین اصولی است که در استفاده از آنها باید در نظر گرفت. همچنین ترمز و ایستادن، یکی دیگر از موارد حائز اهمیت است که در هر وسیلهی در حال حرکت باید رعایت شود. ترمز دستی یکی از مهمترین اجزا و عوامل نگهدارنده و ایمنی خودرو است که توان و مکانیزم لازم را برای ثابت نگهداشتن خودرو در زمانی که متوقف شده است به وجود میآورد. در خودروهای معمولی، ترمز دستی به وسیلهی یک اهرم و در خودروهای جدیدتر با استفاده از یک دکمه فعال میشود. در ادامهی این مطلب به انواع ترمز دستی و همچنین مزایا و معایب آن میپردازیم. پس با ما همراه باشید.
ترمز دستی چیست؟
همانطور که در بالا عنوان شد، ترمز دستی یک سیستم ایمنی، به منظور ثابت نگهداشتن خودرو در سطوح شیب دار و … است که تقریبا به صورت جداگانه از سیستم ترمز معمولی خودرو عمل میکند، راننده با فعال کردن ترمز دستی، موجب ثابت نگهداشتن خودرو بعد از توقف کامل میشود. معمولا به ترمز دستی، ترمز پارک نیز گفته میشود و این نامگذاری به دلیل استفاده از آن در مواقعی است که خودرو را پارک کرده و برای عدم حرکت خودرو به جلو و عقب از ترمز دستی استفاده میشود. ترمز دستی یکی از ضروریترین سیستمهای فنی خودرو است و سلامت کابل ترمز دستی، جلوگیری از خرابی قطعات ترمز دستی از اهمیت ویژهای برخوردار است. در صورت بروز هرگونه مشکل برای این موارد، می توانید برای تهیه ی کابل (سیم) ترمز دستی به فروشگاه رنویار مراجعه کنید.
همچنین توجه داشته باشید که ترمز دستی از قدرت کمتری نسبت به ترمز معمولی خودرو برخوردار است و در بیشتر مواقع، عملکرد ترمز دستی برای توقف خودرو در سطوح شیبدار و کم کردن سرعت ماشین در مواقع اضطراری است. به علاوه توجه به دلایل ترمز بریدن در خودرو نیز بسیار حائز اهمیت است که در صورت بروز آن، میتوانید ترمز دستی را کمکم بکشید و سرعت اتومبیل را کاهش دهید.
انواع ترمز دستی
در گذشته ترمز دستی بیشتر به شکل اهرمی و پدالی در خودرو بوده است. اما امروزه این سیستم بروزتر شده و علاوه بر تغییرات ظاهری، از نحوه عملکرد متفاوتتری نیز برخوردار است. امروزه بر اساس نحوه عملکرد، ترمز دستی به دو نوع کلی تقسیم میشود.
· ترمز دستیهای مکانیکی (اهرمی)
· ترمز دستیهای الکترونیکی(دکمهای)
توجه داشته باشید که در هر دو نوع از ترمز دستیها، مزایا و معایبی وجود دارند که در ادامه به آنها میپردازیم.
مزایا و معایب ترمز دستی مکانیکی
معایب:
· نیاز به نیروی انسانی به خصوص در ترمز دستیهای اهرمی برای فعالسازی اهرم ترمز
· استهلاک بالای لنتها
مزایا:
· هزینه پایینتر تولید نسبت به نمونه اتوماتیک آن
· تعمیر راحتتر
· ارزانتر بودن کابل ترمز دستی و قطعات یدکی
· هزینه پایین سرویس و تعمیرات ترمز
مزایا و معایب ترمز دستیهای الکترونیکی
معایب:
· هزینهی بالای قطعات ترمز
· گران بودن تولید
· پیچیدهتر بودن و تعمیرات دشوارتر آن
· استهلاک بیشتر لنت ها
مزایا:
· تامین آسایش بیشتر
· اشغال فضای کمتر داخل کابین توسط اهرم ترمز
· نیاز به قدرت کمتر جهت فعال کردن آن
· غیر فعال شدن اتوماتیک ترمز بدون نیاز به دقت در غیر فعالسازی آن برای حرکت خودرو
نحوه عملکرد ترمز دستی
در بسیاری از خودروها، ترمز دستی تنها دو چرخ از چهار چرخ ماشین را درگیر میکند، چرا که بسیاری از خودروها، سیستم ترمز دستی تنها روی چرخهای عقب سوار هستند. هنگامی که اهرم ترمز دستی کشیده میشود، کابل (سیم) ترمز دستی راست که به اهرم فعال کننده نیز متصل است، کشیده میشود. با کشیدن این کابل ترمز دستی، قطعه T شکل متصل به آن حرکت لولایی داشته و دو سیم متصل به چرخهای عقب همزمان به حرکت درمیآیند. همچنین در نوع دیگری از آن، عملکرد به این شکل است که دو سیم ترمز دستی کشیده شده و هر سیم یک چرخ را درگیر میکند.
خرابی ترمز دستی
برای اطمینان از سالم بودن و جلوگیری از پاره شدن سیم ترمز دستی، باید آن را به طور سالیانه و مداوم بررسی کنید و همچنین علائم خرابی سیم ترمز دستی را به طور کامل مورد ارزیابی قرار دهید. اگر ترمز دستی به درستی بالا نیاید و آزاد نشود، نشانهی وجود اشکال و خرابی در آن است. از سایر علائم خرابی سیم ترمز دستی و خرابی آن میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
· اگر بعد از عمل کردن به حالت اولیه باز نگردد
· درصورتی که به درستی عمل نکند
· در هنگام فشردن پدال ترمز و یا ترمز دستی اهرمی هیچ مقاومتی احساس نکنید
رگلاژ ترمز دستی چگونه است؟
رگلاژ کردن ترمز دستی کپچر برخلاف آنچه تصور می شود و بعضی افراد غیر متخصص عنوان می کنند، کار حساس و پیچیده ای است و اشتباه در انجام این عملیات، موجب آسیب دیدن قطعات ترمز دستی و همچنین دیگر قطعات سیستم ترمز گردد لذا توصیه می شود تا کنترل ترمز دستی و رگلاژ آن در سرویس های دوره ای و در نمایندگی مجاز انجام گیرد.
سخن آخر
ترمز دستی یکی از بخش های بسیار مهم در خودرو است که اهمیت زیادی در تامین امنیت سرنشینان خودرو دارد. در این مطلب به عملکرد و وظایف انواع ترمز دستی پرداختیم. اگر صاحب یکی از خودروهای برند رنو هستید و قصد خرید قطعات ترمز دستی مانند کابل، سیم و … را دارید.